Çin’de her yıl Ulusal Halk Kongresi toplandığında hemen hemen aynı şeyler konuşulur. Önemli olan bir önceki yıla göre olan değişikliklerdir. Bu yıl ulusal halk kongresinden önemli haberler geldi. Bütçe açığının GSYH’sına olan oranı 2012’den sonra ilk defa azaltıldı. Askeri harcamaların artacağı belirtildi. İnternetin ucuzlatılacağı, kamu alanlarına internet çekileceği ifade edildi. Kurum ve gelir vergisinin azaltılması Kongre’nin sürprizi oldu. Beklenen emlak vergisi düzenlemesi ise şuanda gündemde değil gibi gözükyor.

 

M2 Arzı

9 yıl aradan sonra M2 hedefi konulmadı. Hükümet para arzındaki etkisini azaltacak olabilir.

M2 büyümesi ve ekonomik operasyon arasındaki ilişkinin değiştiği düşünülüyor. Faizin önemi biraz daha artacak. Para politikalarının kontrülü miktar açısından değil fiyat açısından yapılacak.

M2 bundan sonrası için belli bir görev göstergesinden ziyade  bir referans göstergesi olarak kalacak olabilir.

Finansal yapıda büyük değişiklikler sözkonusu, M2 doğru şekilde ölçülemeyebilinir.

Bununla birlikte “2017 Yılında Ulusal Ekonomik ve Sosyal Kalkınma Planının Uygulanmasına İlişkin Rapor ve 2018 Yılında Ulusal Ekonomik ve Sosyal Kalkınma için Taslak Plan” adlı raporda 2018’deki M2 artışının 2017’dekiyle aynı kalacağına dair ifade mevcuttu. Eğer raporda geçtiği gibi olursa 2018’de M2 %8.2 artırılacaktır.

M2 hedefi konulmamasının bir sebebi de çoğu zaman hedefin tutturulamaması olabilir. 2015’te M2 para arz talebi %12’ydi fakat %13.3 oranında arzda bulunuldu. 2016’da hedef %13’ken, para arzında %11.3 artış gerçekleştirildi. 2017’de hedef %12’ydi fakat bu sefer de %8.2 oldu.

2017’de M2 arzının azalmasının sebebi finansal riskleri kontrol altına almak amacıyla başlatılan denetimler sonucu, bankacılık finans fonlarının daha standartlaştırılmış kullanımı olabilir.

Fakat şu da unutulmamalıdır ki M2 ekonominin sonucudur, hedef olarak konulmamalıdır. Faiz gibi belirlenemez.

Mobil İnternet

Çin’de mobil internet paketleri yerel ve ulusal olmak üzere ikiye ayrılır. Şehir dışına çıkıldığında ulusal paketten kota harcanırken, telefon numarasının kayıtlı olduğu şehirdeyken yerel paketin kotası kullanılır. Fakat bundan böyle yerel ve ulusal ayrımı kalkıyor. Pekin numarasına sahip bir kişi Şanghay’a gittiğinde sınırlandırılmış kota kullanmasına gerek kalmayacak. Ayrıca mobil internet tarifelerinin ücreti en az % 30 oranında azaltılacak. Çin’in en büyük üç GSM operatörü de buna uyacaklarını açıkladırlar. Kamu alanlarına da internet kurularak, internet teknolojilerinin gelişmesi sağlanacak.

Online ödeme yöntemlerinin gelişmesi hatta nakitsiz bir yaşama geçilmesiyle birçok kullanışlı telefon uygulaması geliştirildi. Akla gelebilecek her türlü e-ticaret yönteminin(online alışveriş, bağış, yemek siparişi, taksi) gelişmesiyle ekonomiye olan katkıları giderek önemli hale geldi. Çin hükümeti bu durumun artarak devam etmesini istiyor.

Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi

Bu sene Ulusal Halk Kongresinden gelen önemli bir haber de vergilerin azaltılacak olması. Çin, tüketim endeksli büyümek istediği için gelir vergisini düşürmeyi planlıyor ki halk daha çok tüketim yapabilsin. Kurumlar vergisinin indirilerek şirketlerin büyümeye daha fazla para harcamaları bekleniyor. Aynı zamanda şirketler daha fazla işçi alabileceğinden dolayı işsizliğe olumlu etkisi olacaktır. Sene sonunda 126 milyar dolar daha az gelir ve kurumsal vergi toplanması bekleniyor.

Bütçe Açığı

6 yıl aradan sonra bütçe açığının GSYH’ya olan oranının azaltılması hedefi konuldu. 2017’de %3 olan bu hedef 2018’de %2.6’ya çekildi. 2017’de bütçe açığı ￥2.38 trilyon du, 2018’de de bu seviyede tutulmaya çalışılacak. Ulusal Halk Kongresinde bu yıl açıklanan önemli bir hedef olarak kayda geçti.

Bütçe açığı oranını azaltmadaki maksat merkezi hükümetin harcamalarını kısmak değil. Çin’de her yıl bütçe raporu yayınlanır. Bu bütçe dört şeyi kapsar. Birincisi genel kamu bütçesi, hükümet fon bütçesi, devlete ait sermaye yönetim bütçesi ve sosyal güvenlik fon bütçesidir. Son yıllarda hükümet fon harcamaları, genel kamu harcamalarına nazaran hızla arttı. 2015-2017 yılları arasında harcamalar sırasıyla 17.6 trilyon yuan, 18.8 trilyon yuan ve 20.3 trilyon yuan oldu. Fakat hükümete ait fon harcamalarının bu harcamalar içerisindeki payı çok hızlı arttı. Harcamaların artışındaki en temel sebep hükümet fon harcamaları (政府性基金支出). Bu harcamalar 2015-2017 arasında sırasıyla 4.2 trilyon yuan, 4,7 trilyon ve 6.1 trilyon yuan oldu. Hızlı artışı bu rakamlar bize gösteriyor. Hükümet fon harcamaları denilen şey yerel hükümetlerin özel projeler için düzenlediği tahvillerdir. Bu tahviller mali gelirlerden değil yatırımın getirdiği paradan ödenir. Çinli yetkililer hükümet harcamalarında kemer sıkma politikasının olmadığını belirtiyorlar. Uygulama merkezi hükümetin borçalarını büyük oranda azaltmak için atılan bir adım değil.

Diğer Hedefler

Çok konuşulduğu üzere 2018’de Çin %6.5 civarında büyümeyi bekliyor. Geçen sene düyanın en büyük ikinci ekonomisi %6.9 büyümüştü.

Perakende satışların %10 artması bekleniyor.

Geçen sene olduğu gibi bu yılda TÜFE hedefi %3 oldu.

Kentlerde 11 milyon istihdam oluşturma hedefi de aynı kaldı.

2017’de çelik üretim kapasitesi 50 milyon ton azaltılacağı açıklanmıştı. Nitekim 55 milyon azaltılarak bu hedef geçilmiş oldu. 2018 için 30 milyon hedef konuldu.

2017’de kömür üretimi 250 milyon ton azaltılırken, 2018 için 150 milyon ton hedeff konuldu.

Askeri harcamlara ayrılan bütçenin ise %8.1 artırılacağı belirtildi. Geçen sene bu oran %7 idi. Beklendiği üzere Çinliler bunun bir tehdit olarak algılanmaması gerektiğini ifade ettiler.

19.Parti Kongresi’nde Xi’nin “Evler yaşamak içindir, spekülasyon için değil” sözünün ardından emlak vergisinde düzenleme olacağı konuşuluyordu. Fakat Ulusal Halk Kongresi’ne yansıyan şekliyle şuan için bitmiş bir düzenleme yok. 2020 yılına kadarda bir değişim beklenmiyor.

[cite]

[xhshop-btn-gratuity class=”buybutton”]BAĞIŞ[/xhshop-btn-gratuity]

RELATED ARTICLESMORE FROM AUTHOR